ماهواره و حجاب

ماهواره و حجاب

باسلام

امروزه مهمترین و بیشترین تاثیرگذاری را رسانه های جمعی بر روی افکار عمومی دارند

در عین حال بیشترین ضرر و آسیب هم از همین طریق میتواند به جامعه تزریق شود

به عنوان نمونه به این دو گزارش توجه شود:
1. به گفته یک مقام آگاه در حال حاضر 97 ماهواره متلعق به 15 کشور جهان برای مردم ایران برنامه های تلویزیونی پخش می کنند که برخی از این ماهواره ها بیش از 200 کانال تلویزیونی را به صورت دیجیتال پخش می کنند. این منبع آگاه افزود از این تعداد 600 شبکه تلویزیونی در سازمان صدا و سیما و برخی نهادهای نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مونیتور می شود، بنابراین گزارش از این تعداد شبکه، 11 شبکه آن به زبان فارسی است و اکثر آنها علیه نظام اسلامی ایران و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی برنامه پخش می کنند. (هفته نامه بصیرت، سال نهم، شماره 26، 10/2/82، ص 4؛ مجله مبلغان، شماره 43، 1426، ص 25)
2. صهیونیست معروف «نتانیاهو» گفت: «برنامه های ماهواره، به مثابه یک نیروی شورشی بسیار مؤثری عمل می کنند؛ بچه های ایرانی مسلما لباس های زیبای را خواهند خواست که در شوهای تلویزیونی می ببنند. آنها استخرهای شنا و شیوه زندگی فانتزی خواهند خواست». (روزنامه جمهوری اسلامی 23/6/1381؛ مجله مبلغان، همان)
و هم چنین «6/1 ترلیون بیت، تبادل روزانه اطلاعات در دنیای اینترنت است» وطی یک سال گذشته (82) سایت های فاسد و خشونت آمیز 70% افزایش یافته است». (اصغر جدائی، آمارها پرده بر می دارند، قم، چاپ اول، 1383، ص 186-187)
قابل انکار نیست که آثار سوء این تبلیغات گربیان جامعه ما، خصوصا برخی جوانان را نیز گرفته است، حال باید پرسید کدامین مکتب، و با ارایه چه طرحی و برنامه ای شعله های سوزان این فاجعه را مهار می کند؟ قرآن و اهل بیت علیهم السلام طرح و برنامه خود را در این زمینه در دو بخش ارائه می دهد:
1) پیشگیری از فساد و تهاجم فرهنگی
2) عوامل بازدارنده و از بین برنده گناه
البته عواملی نیز بین دو گروه بالا مشترك هستند كه در این مقاله به بخشی از گروه پیشگیری از فساد توجه می شود.
پیشگیری از فساد و تهاجم فرهنگی
برای حفظ جان انسان ها و سلامت جامعه، پیشگیری مقدم بر درمان است.
کنترل اندیشه
امامان معصوم علیهم السلام به عنوان مفسران اصلی قرآن برای پیشگیری از گناه و فساد بر تقویت و تحکیم باورها و اندیشه ها تأکید می کردند. فردی خدمت حضرت امام حسن علیه السلام (یا امام حسین علیه السلام) شرفیاب شد و گفت: من مرد گناه کاری هستم و نمی توانم گناه را ترک کنم. مرا پند دهید. حضرت فرمود: «پنج کار را انجام بده، آن گاه هر چه می خواهی گناه کن. جایی را پیدا کن که خداوند تو را نبیند و هر چه می خواهی گناه کن. هنگامی که ملک الموت نزد تو می آید تا تو را قبض روح کند او را از خود دور کن. و هر چه می خواهی گناه کن. هنگامی که مالک (دوزخ) تو را به درون آتش وارد می کند، در آتش نرو و هر چه می خواهی گناه کن». (محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج 78، باب 20، حدیث 7)
این روایت کاملا اندیشه سازی می کند که باور کنیم این جهان محضر خداوند است و جهان را پایانی بنام قیامت و در آن بهشت و جهنمی است. آن هم بعد از حسابرسی دقیق به تمام اعمال حتی ذره ها.
کنترل چشم و گوش
قرآن انسان را در برابر تمامی اعضای خود مسؤل می شمارد و سخت به او هشدار می دهد، که در برابر کارکرد هر یک از آنها باید جوابگو باشد، قرآن کریم در این باره می فرماید: « وَ لا تَقْفُ ما لَیسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً ؛ و چیزى را كه بدان علم ندارى دنبال مكن زیرا گوش و چشم و قلب همه مورد پرسش واقع خواهند شد ». (اسراء، 36)
قرآن درباره چشم تأکید جداگانه ای دارد چرا که استفاده نامطلوب از آن، در جهت دامن زدن به آتش شهوت و تهییج نابجا و خطرناک غریزه جنسی، سخت و خطرآفرین است لذا قرآن می فرماید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى لَهُمْ إِنَّ اللّهَ خَبیرٌ بِما یصْنَعُونَ*وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها ؛ به مردان با ایمان بگو دیده فرو نهند و پاكدامنى ورزند كه این براى آنان پاكیزهتر است زیرا خدا به آنچه مى كنند آگاه است. و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمى] فرو بندند و پاكدامنى ورزند و زیورهاى خود را آشكار نگردانند مگر آنچه كه طبعا از آن پیداست». (نور، 30-31)
نکاتی در آیه قابل دقت است:
1- با این که مسأله حرمت نگاه مشترک بین مردان و زنان است برای تأکید بیشتر دو خطاب جداگانه آمده، یک بار خطاب به مردان و بار دیگر روی سخن با زنان است.
2- خطاب اول به مردان است شاید رازش این باشد که تأثیرپذیری مردان از نگاه بسیار بیشتر از زنان است و پاکی چشم مردان باعث کنترل آرایش ها و عشوه گری های زنان که برای جلب نگاه مردان است، می شود.
3- آخرین نکته این است که فلسفه این دستور پاکیزه شدن روح و روان انسان هاست «ازکی لهم»
در منابع روائی از نگاه به نامحرم، تعبیر به زنای چشم، تیر مسموم شیطان، و ... شده است. از امام هفتم درباره آین آیه «یا ابت استأجره ... »سخن دختر شعیب که گفت: ای پدر! موسی را اجیر کن که بهترین اجیر، انسان قدرتمند و امینی است» فرمود: «حضرت شعیب به دخترش گفت: دخترم! قدرت موسی را از بلند کردن سنگ بزرگ دریافتی، اما امانت وی را چگونه شناختی؟ دختر جواب داد: هنگامی که به طرف خانه می آمدیم در آغاز من جلوی او راه می رفتم، ولی او از من خواست که پشت سرش راه بروم و گفت: هر گاه من راه را اشتباه رفتم به من تذکر بده؛ چرا که مردمی هستیم که به پشت زنان نگاه نمی کنیم». (حر عاملی، وسائل الشیعه، داراحیاء التراث، ج 14، ص 145)
علی علیه السلام فرمود: « نعم صارف الشهوات غض الابصار؛(محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتبه الاعلام الاسلامی، ج 1، ص 72) چشم پوشی از نگاه (به نامحرم) عامل خوبی برای بازدارندگی از شهوت است».
کنترل ارتباط و سخن
قرآن برای پاس داری از حریم پاکی و جلوگیری از انحرافات، رعایت ضوابطی را در روابط مرد و زن ضروری دانسته و آزادی مطلق و بدون قید و دوستی ها و عسق بازی های مصطلح امروزی را ناپسند و مردود شمرده است (در مورد ازدواج های عشقی به این تحقیق توجه کنید:
دکتر«اسنل پنتی» کارشناس بزرگ امریکایی در امر زناشویی این عبارت را منتشر کرد: به خاطر عشق ازدواج نکنید، ازدواج عشقی، زهرآگین ترین نوع ازدواج است. این کارشناس که سی سال است منحصرا به پرونده ها ازدواج و طلاق در شهرهای بزرگ و پر جمعیت آمریکا و دیگر کشورهای جهان رسیدگی می کند درباره علت طلاق می گوید: افسانه عشق یکی از مخرب ترین اختراعات بشر است. در آمریکا ازهر صد ازدواج عشقی 93 تای آن با شکست دردناک روبرو شده اند و در فرانسه وضع بدتر است، عمر متوسط ازدواج عشقی 5/3 ماه است در آمریکا از هر پنج فقره جنایت یک فقره اش محصول مرافعات کسانی است که به واسطه عشق ازدواج کرده اند. (علوم جنایی، ج 2، ص 1016، فساد سلاح تهاجم فرهنگی، سید محمود مدنی، ص 300) و همین طور ارتباط نامه ای و تلفنی نامناسب را روا نمی دارد.
اسلام صحبت کردن زن و مرد را در موارد ضروری و در جریان رسیدگی به کارهای روز مره زندگی اجازه داده، اما برای پیشگیری از پیامدهای سوء احتمالی، سفارش نموده که با ناز و عشوه گری و طنازی سخن نگوئید، در این باره می خوانیم: «فلا تخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض و قلن قولا معروفا؛ (احزاب، 32) به گونه ای هوس انگیز(با مردان نامحرم) سخن نگوئید تا بیماردلی در شما طمع نکند، و به گونه ای شایسته و معمولی سخن بگویید».
گاه جنایت بزرگ از یک شوخی نابجا و ارتباط ناروا به وجود می آید. پرونده های فراوانی در داخل کشور وجود دارد که یک عشوه گری یا طنازی حرف زدن باعث ارتباط نامشروع و سرانجام قتل شوهر و یا قتل های دیگر شده است.
در حدیثی می خوانیم : «کسی که به حرام دستش را به دست زنی برساند، چون به صحرای محشر در آید، دستش بسته باشد، و کسی که با زنان نامحرم، خوش طبعی، شوخی و مزاح کند، خداوند در عوض هر کلمه، هزار سال او را در محشر حبس می کند، و اگر زنی راضی باشد که مردی به حرام او را در آغوش بگیرد، ببوسد یا به حرام با او ملاقات نماید و یا با او خوش طبعی کند، بر او نیز گناهی همانند مرد است». (علامه مجلسی، عین الحیوه، ص 140)
ازدواج یا بهترین راه پیشگیری
قرآن نه تنها ازدواج را ناپسند نمی داند، بلکه آن را عملی عبادی و مطلوب و در برخی موارد واجب شمرده است. بدون تردید اگر در جامعه ای زمینه ازدواج و تشکیل خانواده به صورت آسان به همان گون که اسلام خواسته فراهم شود، گناهانی برخواسته از غرائز جنسی ریشه کن خواهد شد و تنها کسانی به سمت جرایم جنسی و بی عفتی خواهند رفت که از سلامتی روانی برخوردار نباشند.
قرآن کریم اصرار فراوان بر این مسأله مهم دارد و برخی دغدغه هایی را ممکن است بر اثر ازدواج پیش آید مردود شمرده است. به آیاتی در این زمینه اشاره می شود.
1- ازدواج عامل آرامش:
«وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجًا لِتَسْكُنُوا إِلَیها وَ جَعَلَ بَینَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فی ذلِكَ َلآیاتٍ لِقَوْمٍ یتَفَكَّرُونَ؛ (روم، 21) و از نشانه هاى او اینكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در این [نعمت] براى مردمى كه مى اندیشند قطعا نشانه هایى است».
2- همه نیاز به ازدواج دارند:
ازدواج مخصوص دنیازدگان نیست حتی انسان هایی که در بالاترین رتبه معنوی قرار دارند نیز بی نیاز از این نمی باشند. قرآن کریم می فرماید: «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلاً مِنْ قَبْلِكَ وَ جَعَلْنا لَهُمْ أَزْواجًا وَ ذُرّیةً؛ (رعد، 38) و قطعا پیش از تو [نیز] رسولانى فرستادیم و براى آنان زنان و فرزندانى قرار دادیم».
3- ازدواج و توسعه اقتصادی:
برخی افراد فقر و نداری را بهانه ای برای عدم ازدواج می دانند. قرآن این فرهنگ را غلط دانسته و با صراحت اعلام می دارد هر کس پا به عرصه ازدواج و خانواده گذارد وضع اقتصادی او را نیز دگرگون می کند:« وَ أَنْكِحُوا اْلأَیامى مِنْكُمْ وَ الصّالِحینَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ إِنْ یكُونُوا فُقَراءَ یغْنِهِمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللّهُ واسِعٌ عَلیمٌ؛ (نور، 32)بى همسران خود و غلامان و كنیزان درستكارتان را همسر دهید اگر تنگدستند خداوند آنان را از فضل خویش بى نیاز خواهد كرد و خدا گشایشگر داناست».
اسلام برای ارضای صحیح مسائل جنسی، ازدواج و در صورت مهیا نبودن شرایط آن، ازدواج مدت دار و موقت را توصیه نموده است. اسلام اصرار فراوانی دارد که محیط خانواده برای کامیابی زن و شوهر از یکدیگر آمادگی کامل داشته باشد. زن یا مردی که از این نظر کوتاهی کند مورد نکوهش صریح اسلام قرار گرفته است. اسلام اصرار فراوانی به خرج داده است که محیط اجتماع، محیط کار و عمل و فعالیت بوده از هر نوع کام یابی جنسی درآن محیط خودداری شود. فلسفه تحریم نظربازی و تمتعات جنسی از غیر همسر قانونی و هم چنین فلسفه تحریم خودآرایی و تبرج زن برای بیگانه همین است. (مرتضی مطهری، اخلاق جنسی دراسلام و جهان غرب، قم، انتشارات صدرا، ص 47)
در روایات نیز تعابیر زیبائی از ازدواج شده است که به یک نمونه اشاره می شود، تا روشن شود که ازدواج در پیشگیری از جرایم نقش مؤثر و کلیدی دارد.
حضرت صادق علیه السلام فرمود: «من تزوج احرز نصف دینه...؛ (وسائل الشیعه، همان، ج 14، ص 5) آن کس که ازدواج نمود نصف دین خویش را حفظ کرد پس از خدا بترسید در حفظ نیمه دیگر آن».
ازدواج موقت
واقعیت این است که جوانان ما در زمان کنونی از سه جهت آماج مشکلات و گرفتاری ها می باشند: از طرفی ادامه تحصیلات تا سن بیست سالگی بلکه بالاتر امری است ضروری، و از سوی دیگر راه یافتن به بازارکار و آماده نمودن زمینه مالی ازدواج فرصتی طولانی می طلبد، و از جانب سوم غریزه جنسی در دنیایی پر از تهییج و تحریک و فیلم و سی دی و اختلاط و ... همه را در فشاری طاقت فرسا قرار می دهند، بهترین راه حل در کوتاه مدت، ازدواج موقت است.
قرآن درباره ازدواج موقت می فرماید: « وَ أُحِلَّ لَكُمْ ما وَراءَ ذلِكُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوالِكُمْ مُحْصِنینَ غَیرَ مُسافِحینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَریضَةً وَ لا جُناحَ عَلَیكُمْ فیما تَراضَیتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَریضَةِ إِنَّ اللّهَ كانَ عَلیمًا حَكیمًا؛ (نساء، 24)و براى شما حلال است كه [زنان دیگر را] به وسیله اموال خود طلب كنید در صورتى كه پاكدامن باشید و زناكار نباشید و زنانى را كه متعه كرده اید مهرشان را به عنوان فریضه اى به آنان بدهید و بر شما گناهى نیست كه پس از [تعیین مبلغ] مقرر با یكدیگر توافق كنید [كه مدت عقد یا مهر را كم یا زیاد كنید] مسلما خداوند داناى حكیم است ».
اگر واقعا آنچه را اسلام در مورد عقد موقت سفارش نموده به خوبی اجرا شود کسی دچار بی عفتی نخواهد شد.
البته در مورد ازدواج موقت شرائط و نکات فراوانی لازم است مراعات شود، یکی از آن نکات این است که این امر بیشتر برای افراد مجرد و مردهای بی همسر مطرح است نه مردانی که همسر و یا همسران قانونی دارند.
حجاب ؛ حافظ عفت و پاسدار كرامت
حجابی" title="بدحجابی" target="_blank">بدحجابی و بی حجابی از دستاوردهای شوم استعمار جدید و حربه مهم تهاجم فرهنگی است، در مقابل حجاب و پاسداری از آن یكی از مهم ترین عوامل صلاح و سداد جامعه شمرده می شود هر جامعه كه حجاب و عفاف خود را حفظ كرده دین و فرهنگ خود را نیز نگهداشته است و هر جامعه كه حجاب در آنها كم رنگ شده است به همان نسبت دین و فرهنگ و آداب در آنجا رنگ باخته است، قرآن درباره حجاب دستورات اكیدی دارد كه به نمونه هایی اشاره می شود.
1- «به زنان با ایمان بگو چشم های خود را فروگیرند و دامان خویش را حفظ كنند و زینت خود را جز آن مقدار كه ظاهر است آشكار ننمایند، و روسری های خود را بر سینه خود افكنند (تا گردن و سینه پوشیده شود) و زینت خود را آشكار نسازند، مگر برای شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان، یا پسر برادرانشان، یا پسر خواهرانشان یا زنان هم كیششان، یا بردگانشان (كنیزان) یا افراد سفیه كه تمایلی به زن ندارند، یا كودكانی كه از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند و به هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نكوبند تا زینت پنهانشان دانسته شود]و صدای خلخال ها به گوش رسد[و همگی به سوی خدا برگردید تا رستگار شوید.» شأن نزول آیه فوق طبق سخن امام باقر(علیه السّلام) مربوط به جوانی است كه براثر چشم چرانی صورتش به استخوانی بیرون آمده از دیوار اصابت كرد و مجروح شد، و علت جذب جوان مراعات نكردن حجاب از طرف آن زن بود.
2- «ای پیامبر به همسران و دخترانت و زنان مؤمنانت بگو، جلبابها(روسری های بلند) خود را بر خویش افكنند، كه این كار برای این كه آنها ] به عفت و حریت[ شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند، بهتر است؛ و خداوند همواره غفور و رحیم است.»
در شأن نزول آیه فوق آمده كه شب هنگام زنان برای نماز مغرب و عشاء به مسجد می رفتند برخی از جوانان هرزه بر سر راه آنها می نشستند و با مزاح و سخنان ناروا آنها را آزار می دادند و مزاحم آنان می شدند. آیه نازل شد و به آنها دستور داد حجاب خود را به طور كامل رعایت كنند تا بخوبی شناخته نشوند و كسی بهانه مزاحمت نداشته باشد.
دو نكته در آیه باتوجه به شأن نزول قابل دقت است:
1- برای جلوگیری از مزاحمت های خیابانی دستور حجاب كامل به زنان می دهد هرچند در آیه بعدی مزاحمان را نیز تهدید كرده است، معلوم می شود حجاب در ریشه كنی هرزگی و مزاحمت ها نقش دارد.
2- با حجاب، زنهای باشخصیت و متدین شناخته می شوند لذا با عمل خود به هرزگان اجازه نمی دهند كه به حریم حرمت آنها اهانت نمایند.
مسائل ریز حجاب و حد و حدود آن در جای خود مطرح شده است و در حوصله این مقال نیست، آنچه از آیات حجاب بدست می آید این است كه برای پیشگیری و حتی دفع فساد حجاب نقش مهم و كلیدی دارد.
عوامل مشترك
قرآن برخی عوامل دیگری را طرح نموده كه به صورت عمیق تر و با دوام بیشتر هم در پیشگیری و بازدارندگی نقش دارد و هم در رفع و برداشتن گناهان و آلودگی ها، جهت اختصار به صورت فهرست وار به آنها اشاره می شود.
1- عبادت و دعا
اعمال عبادی مانند نماز و روزه و حج و... نقش مهمی در بازدارندگی از گناهان دارند، قرآن درباره نماز می فرماید: «ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنكر؛44 براستی نماز انسان را از زشتی ها باز می دارد.» و درباره روزه فرمود: «كتب علیكم الصیام... لعلكم تتقون؛45 روزه بر شما واجب شده... شاید پروا پیشه شوید.»
در یك كلام درباره هر عبادت و پرستش حق می گوید: «یایها الناس اعبدوا ربكم... لعلكم تتقون؛ ای مردم پروردگارتان را عبادت كنید شاید پروا پیشه شوید.»
2- انتخاب الگوهای صحیح
انسان فطرتاً عاشق كمال و از نقص و عیب گریزان است، همین امر باعث می شود كه به دنبال الگوی مطلوب و كاملی باشد الگوپذیری چون سازگار با فطرت انسان است از مؤثرترین روش های پیشگیری و رفع گناهان شمرده می شود در این روش انسان نمونه ای عینی را مطلوب خویش قرار می دهد و به شبیه سازی دست می زند و گام در جای او می نهد. به همین جهت قرآن الگوهایی را معرفی می كند. در یك آیه می فرماید: «لقد كان لكم فی رسول الله اسوه حسنه ؛ و مسلماً برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیكویی است» و همین طور ابراهیم(علیه السّلام) برخی افراد دیگر را به عنوان الگو معرفی می كند48. كه در رأس آن افراد ائمه اطهار(علیه السّلام) قرار دارند.
3- دوری از دوستان ناباب
یكی از عوامل توسعه فساد و بی بند و باری مخصوصاً در بین قشر جوان، رفقای ناباب و نامناسب است قرآن برای جلوگیری از این عامل تذكراتی دارد كه به برخی از آنها اشاره می شود.
یك. حسرت دائمی: «و ]به خاطرآور[ روزی را كه ستمكار دست خود را ]از شدت حسرت[ به دندان می گزد و می گوید «ای كاش» رسول(خدا) راهی برگزیده بودم! ای وای بر من، كاش فلان ]شخص گمراه[ را دوست خود انتخاب نكرده بودم.»
دو. دوستی باتقوا پیشگان: «الاخلاء یومئذ بعضهم لبعض عدو الا المتقین؛  دوستان در آن روز دشمن یكدیگرند مگر پرهیزگاران»
نار خندان باغ را خندان كند
صحبت مردانت از مردان كند
عوامل بردارنده و از بین برنده گناه و فساد
این عوامل نیز خود به سه دسته تقسیم می شود:
1- عوامل فردی
عوامل فردی دوری از گناه و فساد و رهاشدن از دام این بخش از تهاجم فرهنگی متعدد است كه به برخی از آنها اشاره می شود.
توبه و بازگشت:
قرآن در بیش از 90 آیه توبه را در قالب های مختلف مطرح و بیان نموده است و آن را مهم ترین عامل رهائی از دام گناهان و فساد، و باعث رستگاری انسان می داند. در آیه می خوانیم: «توبوا الی الله جمیعا ایه المؤمنون لعلكم تفلحون؛ و همگی به سوی خدا باز گردید ای مؤمنان تا رستگار شوید.»
یاد خدا و نعمت های او
یاد خدا و نعمت های او، با این دید كه نعمت دهنده در همه جا حاضر است و تمام هستی حتی خطورات قلبی و تخیلات انسان را زیر نظر دارد انسان را از پلیدی و زشتی نگه می دارد و به خوبی و نیكی وا می دارد.
علی(علیه السّلام) فرمود: «هركس قلبش را به دوام یاد خدا آباد كند كردارش در نهان و آشكار نیكو گردد.»
در قرآن بیش از دویست بار كلمه «ذكر» و مشتقات آن به كار رفته است، از جمله می فرماید: «فاذكرواء الاءالله ولاتعثوا فی الارض مفسدین؛ بنابراین، نعمت های خدا را متذكر شوید، و در زمین، به فساد نكوشید.» آیه می رساند كه یاد نعمت ها جلوی فساد را می گیرد.
و در آیه ای دیگری فرمود: «واذكروا الله كثیرا لعلكم تفلحون؛ خدا را زیاد یاد كنید تا رستگار شوید»
یاد مرگ و قیامت
عامل دیگری برای برخورد با گناه و فساد، یاد مرگ و قیامت است. علی(علیه السّلام) می فرماید: «پس هرگاه شهوت ها به شما روی آورند، مرگ را بسیار یاد كنید كه یاد مرگ برای پندآموزی كافی است و رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) اصحاب خود را پیوسته به یاد مرگ سفارش می كرد و می فرماید: مرگ را بسیار یاد كنید كه همانا مرگ نابودكننده لذت ها و جداكننده شما از شهوت ها است.»
عبرت گیری و پندآموزی
انسان با ملاحظه تاریخ و سرگذشت آنهایی كه در فساد و بی بند و باری فرو رفتند و در مقابل تهاجم فرهنگی تسلیم شدند، و آبروی دنیا و آخرتشان را از دست دادند می تواند خود را از فرو رفتن در دام ها و تكرار خطاها و یا رها نمودن از آن، خود را بیمه كند.
علی(علیه السّلام) فرمود: «و هركس عبرت گیرد خود را ]از فرورفتن در خطاها و فسادها[ دور نگهداشته و هركس خود را ]از بدی ها[ دور نگهداشت سالم می ماند.»
قرآن در هشت آیه با صورت های مختلف دستور به عبرت گیری داده است و گاه صریحا فرمان داده است: «فاعتبروا یاولی الابصر؛ پس عبرت بگیرید ای صاحبان بصیرت.»
2- عوامل خانوادگی
سهم بزرگی از مفاسد اجتماعی، و پذیرش تهاجمات فرهنگی معلول سوءتربیت خانواده ها است، و چنانچه پدر و مادر خودشان وارسته و منزه باشند، و به فرزندان خویش توجه نموده، و در تربیت آنان كوتاهی ننمایند، بدون تردید كمك شایانی به اصلاح جامعه بشری نموده زیرا مفسدین و معتادان، سارقین و قاتل ها، منحرفین و شرابی ها... معمولا ریشه خانوادگی دارند.
پیامبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم): «هر مولودی براساس فطرت ]پاك و پاكیزه[ متولد می شود تا این كه پدر و مادر او را یهودی یا نصرانی می نمایند.»
قرآن با صراحت تمام به مردان و سرپرستان خانواده ها دستور می دهد كه هم خود را و هم فرزندان خود را در مقابل گناهان و فساد و بی بند و باری نگهدارند و حفظ كنند.
«یا أیها الذین امنوا قوا انفسكم و اهلیكم نارا وقودها الناس و الحجاره. ای كسانی كه ایمان آورده اید! خود و خانواده خویش را از آتشی كه هیزم آن انسان ها و سنگهاست نگه دارید.»
آیه خطاب به مؤمنان است از این می فهمیم كه خانواده های مؤمن و مسلمان همیشه در معرض تهاجمات گناه و فساد قرار دارند، باید به گونه ای برنامه ریزی شود كه بتوان جلوی آن تهاجمات را گرفت.
و پیامبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «خداوند هر مسئولی، از مسئولیتی كه به وی سپرده شده است، سؤال خواهد نمود، كه آیا آن را بدرستی به انجام رسانید یا ضایع كرد حتی از مرد نسبت به خانواده اش سؤال خواهد شد.»
اما راهكارهای هدایت خانواده و فرزندان و جذب آنها درجای خود باید بررسی شود، آنچه اینجا می توان گفت این است كه پدر و مادر در مقابل رفتار فرزندان، رفقایی كه دارند، و همین طور نوار مبتذل و یا سی دی های انحراف كننده كه استفاده می كنند و یا نماز را كه ترك می كنند مسئولیت دارند.
پیامبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «همراهی و دقت و مراقبت كنید در امور فرزندانتان، و نیكو گردانید تربیت آنها را؛ چرا كه اولاد شما هدیه های خداوند به شما می باشند.»61
3- عوامل اجتماعی
قرآن افراد جامعه را واحدهای جدا افتاده بی ارتباط به هم نمی داند، بلكه همگی را پیكری می شمارد كه به همدیگر مرتبط و متصل و دارای ولایت بر یكدیگرند، لذا وظائفی برعهده دارند كه برخی از آن ها از این قرار است:
1- امر به معروف و نهی از منكر:
مردان و زنان مؤمن برخی سرپرست برخی دیگرند، امر به معروف می كنند و از زشتی ها باز می دارند، نماز را به پای داشته زكات می پردازند و خداوند و پیامبرش را اطاعت می كنند. ایشان هستند كه خداوند برایشان رحمت می آورد و بدرستی كه خداوند صاحب اقتدار و حكیم است.»
امام باقر(علیه السّلام) فرمود: «در آخر الزمان عده ای مورد اطاعت قرار می گیرند، كه ریاكارند و به عبادت تظاهر می كنند ولی كم خردان و كوتاه فكرانند. آنان امر به معروف و نهی از منكر را واجب نمی شمارند، مگر آن هنگام كه ایمن از هرگونه ضرری باشند. همواره به دنبال عذرتراشی و بهانه گیری و راه گریز از این واجب الهی هستند به دنبال لغزش های علما و فساد عمل آنان می باشند. آنان به سوی نماز و روزه و هر عملی كه ضرری مالی یا جانی را متوجه آنان سازد، آنها را ترك می گویند، همان گونه كه برترین و شریف ترین واجبات؛ یعنی امر به معروف و نهی از منكر را ترك گفته اند. بدرستی كه امر به معروف و نهی از منكر واجبی است كه دیگر فرائض به واسطه آن به پا داشته می شود آنگاه كه جامعه ای این گونه شد خداوند بر آنها غضب كرده و غضب وی عمومیت خواهد یافت پس نیكانی كه در جامعه همراه اشرارند، و نیز كوچكترها با بزرگترها هلاك خواهند شد بدرستی كه امر به معروف راه همه انبیاست... پس با قلب هایتان به مخالفت گناه برخیزید و با زبانهایتان آنها را رد كنید. و ضربه های سخت خود را به پیشانی گنهكاران وارد سازید و در راه خداوند از سرزنش ملامت گران نهراسید.»
2- دولتمردان و حكومت اسلامی:
حاكم و دولتمردان اسلامی در گام اول به عنوان الگوهای جامعه وظیفه دارند، كارها و رفتار خویش را اصلاح نمایند، چرا كه مردم به رفتار و اعمال آنها اقتدا می كنند، در گام بعدی وظیفه دارند حدود تعزیرات اسلامی را برای جلوگیری از مفاسد اجتماعی قاطعاً و بدون ترس از اعتراض ابرقدرت ها و وابستگان آنها اجرا نمایند، قرآن اجرای حدود را باعث حیات جامعه انسانی می داند آنجا كه فرمود: «ولكم فی القصاص حیه یاولی الالبب لعلكم تتقون»64 و برای شما در قصاص حیات و زندگی است، ای صاحبان خرد! شاید شما تقوا پیشه كنید.»
امام هفتم(علیه السّلام) درباره این آیه «فیحی به الارض بعد موتها: زنده می گرداند زمین را پس از مرگ آن» فرمود: «این آیه زنده شدن زمین به واسطه باران را نفرموده است، بلكه مقصود آیه این است كه خداوند مردانی برمی انگیزد تا عدالت را زنده كنند و به واسطه زنده شدن عدالت و اقامه حدود، زمین زندگی را از سر می گیرد. هر مجازات اسلامی كه در زمین اجرا شود نفع آن بیشتر از چهل روز باران است.»
نه تنها اجرای حدود بركاتی دارد و باعث جلوگیری و ریشه كنی فساد می شود، كه اجرا نكردن آن از گناهان بس بزرگ است. علی(علیه السّلام) هنگام اجرای یك حد از حدود الهی فرمود: «خدایا! تو به پیامبرت هنگامی كه از دینت خبر می داد فرمودی: ای محمد هر كس یك حد از مجازات های مرا تعطیل كرده و اجرا نكند، با من دشمنی كرده و بدین وسیله خواستار مخالفت با من شده است.»
در گام سوم دولتمردان، صدا و سیما، روزنامه ها، نویسندگان و كلاً دستگاه های تبلیغاتی، وظیفه دارند، مردم و جوانان را از مفاسد و زیانهای تهاجم فرهنگی آگاه نمایند، چرا كه امروز وسیله اصلی برای تهاجم فرهنگی به جوامع انسانی و اسلامی، همان تبلیغات وسیع و گسترده است.