قانون شدن حجاب در کشور به روایت تقویم

قانون شدن حجاب در کشور به روایت تقویم

اگر فکر می‎کنید از فردای روز 22 بهمن 57 که انقلاب پیروز شد، همه چادر به سر کردند و حجاب گرفتند، سخت در اشتباهید. بعد از پیروزی انقلاب کلی ماجرا بر سر این حجاب درست شد که احتمالا آن‎هایی که کمی پا به سن گذاشته‎‎اند، این ماجرا‎ها را در خاطرات انقلابی‎شان ثبت کرده‎اند. حالا که این روز‎ها سر حجاب دعواست و هر کسی درباره اجرای قانون طرح حجاب و عفاف اظهارنظر می‎کند، می‎توان سراغ خیلی حرف‎‎های دیگر هم در این رابطه رفت، می‎توان نگاهی گذرا هم به چگونگی قانونی شدن حجاب در کشور انداخت. شاید این نگاه بتواند در عوض کردن شرایط موجود راه‎گشا باشد.

15 اسفند 57

هنوز یک ماه هم از پیروزی انقلاب نگذشته است. زنان بی‎حجاب در اداره‎‎ها و سازمان‎‎های مختلف فعالیت می‎کنند و این موضوع باعث ناراحتی بسیاری از انقلابی‎‎ها شده است. امروز امام (رحمت‎الله‎علیه) اولین نطق تاریخی‎شان را درباره مسأله حجاب انجام می‎دهند و می‎فرمایند: «وزارتخانه اسلامی نباید در آن معصیت بشود. در وزارتخانه‎‎های اسلامی نباید زن‎ها لخت بیایند. زن‎ها بروند؛ اما با حجاب باشند. مانعی ندارد بروند کار بکنند، لکن با حجاب شرعی باشند.»

16 اسفند 57

با سخنرانی رهبر انقلاب، موجی از اعتراض توسط زنان بی‎حجاب در جامعه به راه می‎افتد. عده‎ای رسما با برپایی همایش‎‎ها و گردهمایی‎‎هایی، مقابل این فرمان امام (رحمت‎الله‎علیه) می‎ایستند که از جمله این اعتراض‎ها می‎توان به گردهمایی چند هزار نفری در دانشکده فنی دانشگاه تهران، اعتراض کارکنان زن قسمت فروش هواپیمایی ایران، اعتراض دانش‎آموزان مدارس دخترانه‎‎ای همانند مرجان، هشترودی، خوارزمی و آذر، اعتراض کارمندان زن بیمارستان‎‎هایی مثل به‎آور و هزار تختخوابی، اعتراض زنان شاغل در مخابرات (بخش 118 و 124) و اعتراض کارکنان وزارت خارجه اشاره کرد.

درادامه مطلب بخوانید...


17 اسفند 57

به‎دنبال گسترش تشنج میان زنان باحجاب و بی‎حجاب و همچنین با زیاد شدن دامنه تعرض بعضی افراد غیرمسئول، به انگیزه‎‎های گوناگون، به زنان بی‎حجاب در روز 17 اسفند، دفتر امام خمینی (رحمت‎الله‎علیه) اعلامیه‎ای صادر می‎کند که در آن آمده است: «هرگونه تعرض به زنان بی‎حجاب ممنوع است و ارگان مسئول موظف به برخورد با افراد خاطی هستند.»



20 اسفند 57

دو مصاحبه رسانه‎ای مهم در این روز درباره حجاب انجام می‎شود؛ یکی از سوی عباس امیر انتظام، معاون نخست‎وزیر و سخنگوی دولت وقت و دیگری توسط آیت‎الله طالقانی. امیر انتظام در مصاحبه‎اش نظر دولت و نخست‎وزیر - بازرگان - را درخصوص حجاب این‎طور اعلام می‎کند: «بدیهی است که نخست‎وزیر و خانواده ایشان، از قدیم طرفدار، مشوق و مقید به حجاب در حد معقول، عملی و صحیح اسلامی آن بوده‎اند، ولی ایشان و همه آقایان وزرا، معتقد و عامل به آیه کریمه «لا اکراه فی‎الدین» هستند و دستور اجبار برای خانم‎ها صادر نمی‎کنند...»آیت‎الله طالقانی هم می‎گوید: «حجاب ساخته من و فقیه و دیگران نیست؛ این نص صریح قرآن است... هو و جنجال راه نیندازید و همان‎طور که بار‎ها گفتم، همه حقوق حقه زنان در اسلام و محیط جمهوری اسلامی محفوظ خواهد ماند و از آن‎ها خواهش می‎کنیم که با لباس ساده، با وقار، روسری هم روی سرشان بیندازند؛ به‎جایی برنمی‎خورد... حضرت امام خمینی نصیحتی کردند مانند پدری که به فرزندش نصیحت می‎کند، راهنماییش می‎کند که شما این‎جور باشید به این سبک باشید...»

لطفا موها را بپوشانید

12 فرودین 58

مردم به‎طور قاطع به جمهوری اسلامی رأی می‎دهند و مسلما با برپایی این نوع حکومت، حضور زنان بی‎حجاب در جامعه به هیچ‎وجه قابل‎پذیرش نیست. از نیمه دوم فروردین همان سال، طرح‎‎هایی همچون پاکسازی در مطبوعات، طرح جدید گزینش دانشجو، زنانه و مردانه کردن پلاژ‎های دریا و ممنوعیت برگزاری تظاهرات و اجتماعات در دانشگاه تهران مطرح شد و به اجرا درآمد. از این تاریخ به بعد یک حرکت خودجوش میان مردم به‎وجود آمد تا با بی‎حجابی مقابله کنند. بسیاری از مغازه‎دار‎‎ها تابلویی مقابل فروشگاه‎شان قرار دادند که روی آن نوشته شده بود: «از پاسخ‎گویی به خانم‎‎های بی‎حجاب معذوریم.» این روند تا تابستان سال بعد ادامه دارد و حرکت خودجوش مردم، بسیاری از بی‎حجاب‎ها را مجبور به رعایت پوشش شرعی می‎کند.



13 تیر 1359

مقابله خودجوش مردم با بی‎حجابی، بسیاری از بی‎حجابان را مجبور به عقب‎نشینی کرده است، ولی هنوز هم حضور بی‎حجابان با پوششی نامناسب در جامعه احساس می‎شود. امام (رحمت‎الله‎علیه) در این روز طی یک سخنرانی در حسینیه جماران، شدیدا از دولت انتقاد می‎کند که چرا هنوز نشانه‎‎های شاهنشاهی را در ادارات دولتی از بین نبرده ‎است. ایشان به دولت بنی‎صدر، ۱۰ روز فرصت داد تا اداره‎ها را اسلامی کند. بعد از این سخنرانی، تعرض به زنان بی‎حجاب دوباره شدت گرفت، به همین دلیل بلافاصله امام (رحمت‎الله‎علیه) پیامی خطاب به ملت ایران صادر می‎کند: «ممکن است تعرض به زن‎‎ها در خیابان، کوچه و بازار، از ناحیه منحرفان و مخالفان انقلاب باشد. از این جهت، کسی حق تعرض ندارد و این‎گونه دخالت‎‎ها برای مسلمان‎‎ها حرام است و باید پلیس و کمیته‎‎ها از این‎گونه جریانات جلوگیری کنند.»



14 تیر 1359

بعد از سخنرانی امام (رحمت‎الله‎علیه) و اطلاع‎رسانی سریع آن در جامعه، از صبح ۱۴ تیر ۱۳۵۹ ورود زنان بی‎حجاب به اداره‎ها و سازمان‎‎های دولتی ممنوع می‎شود. البته هنوز لباس فرم یا آن‎چه که بعد‎ها به نام مانتو مشهور شد، رسمیت ندارد، بلکه زنان موظف هستند لباس آستین‎ بلند و پوشیده بپوشند و روسری نیز سر کنند. این روند تا ماه رمضان سال 1360 ادامه می‎یابد و در این تاریخ، قوانین جدید برای حجاب مشخص می‎شود.



10 تیر 1360

نماینده دادستان انقلاب در دادگاه مبارزه با منکرات، مقررات مربوط به ماه رمضان را اعلام می‎کند که بر اساس این مقررات جدید، اماکن عمومی موظف می‎شوند، تابلویی در معرض دید مشتریان‎شان قرار دهند که روی آن این جمله نوشته شده باشد: «به دستور دادگاه مبارزه با منکرات، از پذیرفتن میهمانان و مشتریانی که رعایت ظواهر اسلامی را نمی‎کنند معذوریم».



8 خرداد 1361

نماز جمعه آیت‎الله هاشمی رفسنجانی در هشتم خرداد سال 61، انتقاداتی را میان قشر حزب‎اللهی آن زمان به‎وجود می‎آورد. او در خلال خطبه‎‎های خود از مردم‎ می‎خواهد‎ که‎ «مرگ‎ بر بنی‎صدر»، «مرگ بر بازرگان»‎ و «مرگ بر بی‎حجاب»‎ را از شعار‎ها حذف‎ کنند.



4 مرداد 1363

تا سال 1362 حادثه خاصی درخصوص حجاب در کشور اتفاق نمی‎افتد و حتی گروه‎‎های معارض، همانند مجاهدین خلق نیز حجاب را رعایت می‎کنند. اما از سال 1362 کشور با پدیده جدیدی به نام حجابی" title="بدحجابی" target="_blank">بدحجابی مواجه می‎شود. کسانی که خودشان حجاب را انتخاب نکرده، بلکه تحت اجبار شرایط موجود از آن استفاده می‎کردند، به‎سمت گرایش‎‎های قبلی خود تمایل می‌شوند و روسری‎ها را عقب‎تر می‎کشند. این پدیده که به‎دنبال تحرکات جنبش‎‎های فمینیستی در خارج کشور شروع شده است، موجی از تحریک افکار عمومی را به‎دنبال دارد، به‎گونه‎ای که برخورد‎هایی بین مردم و افراد بدحجاب صورت می‎گیرد. دامنه این برخورد‎ها تا سال بعد ادامه می‎یابد و بالأخره دادستان عمومی تهران را مجبور به صدور اطلاعیه‎ای می‎کند. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «به تمام مسئولان در ادارات و سازمان‎‎های دولتی و شرکت‎ها و سایر واحد‎های دولتی و خصوصی، اماکن عمومی از قبیل هتل‎ها، مسافرخانه‎ها، تالار‎ها و باشگاه‎‎های برگزار‎کننده مجالس جشن عروسی، غذاخوری‎ها و سایر اماکن عمومی اعلام و ابلاغ می‎دارد، از تاریخ انتشار این اطلاعیه موظفند از ورود بانوانی که رعایت حجاب و پوشش صحیح اسلامی را نمی‎کنند، جلوگیری به عمل آورند.»



11 آبان 1363

مجلس شورای اسلامی ایران در سال ۱۳۶۳ قانون مجازات اسلامی را به تصویب می‎رساند. به موجب ماده 102 این قانون، هرکس در معابر عمومی حجاب را رعایت نکند، به ۷۲ ضربه شلاق محکوم خواهد شد